Elize's practical page
Research McDonalds - Cultural diversity 2020 spaces
Observation McDonalds 24-09-2020
Location: Utrecht Centre
Time: 14:30
Front shop
No advertisement, looks open and accessible


Newspaper
Invites people to stay longer, gives an intelligent look, I wonder if the average visitor reads this
Facemask
Gives a tolerant look
Microwave
It seems possible to heat up your own food or drinks? Maybe baby milk?
McCafe
A lot of thought seems to be going into the coffee / breakfast side of McDonalds
To order
Ordering and collecting the orders is going fast. At the entrance of the Mac there are large screens where an order can be placed. When the order is ready, it will be shown at the screen above the till
Microwave
It seems possible to heat up your own food or drinks? Maybe baby milk?
Order screens
Seats
Very hard, not that comfy to sit on for a long time
Interior
Sort of industrial/modern interior. Don't get the connection with the McDonalds
lighting
The light is bright and uncomfortable. I noticed that people did not stay longer than 5 minutes.
Service
Not so much service, the visitor is expected to clean up the waste themselves
FURTHER NOTES
- At this time, people mainly eat fries, burgers and ice cream
- There are 6-7 employees working, while it is very quiet
- Diverse group of employees, many different cultures and ages
- Most visitors are in groups of two
- The McDonalds is empty, maybe 7 tables out of 50 occupied
- The music is typically for young people. Lots of new songs, the volume is very loud
- Most of the staff are chatting
- The smell is neutral, it does not smell like food
- Little is ordered at the bar, but mainly on the large screens
- The target group is very broad. Mother with daughter, lots of students, woman with pram,
uber eats delivery people
- Many people alone
- Orders are very quickly ready
- Toilet is hard to find, will be little used by non-customers
- employee flirts with customers



MAPPING INSPIRATION

Graphic, with letters






Using spaces, people
Spatial, in real life
By using fries
Nice drawing on comp.
Hand made drawings
using cardboard
Questions:
1. How many times are you going to the McDonalds a month/a year?
2. On which time of the day you visit the McDonalds the most?
3. What do you order most of the time? And are you order inside or do you enter the McDrive?
4. What kind of feeling do you get when you enter the McDonalds?
5. Did you went to the McDonalds when you were a kid? What can you remember of these times?
6. What is the nicest, funniest, or weirdest moment you remember when you visited the McDonalds?
Maarten: 23 years old

1. I order mcDonalds about once every 1.5 weeks, so about 3 times per month
2. saturday around lunchtime i order mcDonalds most, i visit an actual mcdonalds mostly in the evenings when making roadtrips
3. most of the time I order either a chicken mcNugget menu or a Big Mac Menu
4. like when 'Unwritten' by Natasha Beddingsfield starts playing: I know its wrong but i love it
5. only three times a year. Usually when going on or returning from vacation and we'd been in the car for 10 hours. My parents hated the roadside restaurants because of their poor food, mcDonalds is consistent so you know what kind of food you're gonna get (and the kids loved it)
6. We were playing videogames and ordered mcDonalds on a hungover saturday. We won the game (which is incredibly difficult) and 10 seconds after the mcDonalds arrived, like some sort of victory meal
Jessie: 23 years old

1. Think 1x per month on average
2. Around 4pm for a quick bite
3. I get standard chili chicken and small fries (sometimes ice cream afterwards) and I actually always eat inside
4. I always feel a bit fat right away, literally and figuratively because of the smell
5. Sure! I can still remember that they had "totally spies" toys in happy meals and that I had to have them haha, I wend 4 times in a week to McDonalds.
6. I gave my first kiss in the sun outside McDonald's. It was at primary school with my boyfriend (we were 9) #wasawesom.
Jona: 24 years old

1. I think I go to McDonald's maybe 4 or 5 times a year.
2. If I go, it will be in the afternoon or in the evening.
3. Most of the time I will order a burger menu, something like the BigTasty with bacon.
4. Not really a specific feeling.
5. We almost never went to McDonald's. Only sometimes when we came back late at night from our holiday, then we would go through the McDrive and me and my sisters would always get a happy meal.
6. Back in High school we had a gymnastics course in the sixth grade, where we would go wakeboarding for a few times. After that we would go with a group to McDonald's, that was always pretty fun.
Kosja: 20 years old

1. 1-2 times a year.
2. About 6 o’clock.
3. I always order strawberry milkshakes, larges ones! Most of the time I eat inside.
4. Well, I think it is a very terrible place with disgusting food.
5. I remember enjoying the Mac. As a kid it is a lovely place with places to play. Also the toys you receive within your meal are great. How did they call it… I guess Happy Meal.
6. Once I ate at Mac and saw a whole football team entering te building. Not just a football team, it was like Ajax or something. It was incredible
Evi: 19 years old

1. two times a moth
2. most of the time i visit the mcDonalds on lunch time
3. I enter the McDrive then order patatoes with mayo and veggie nuggets and a apple juce, this i will eat for lunch but i also always order a chocolate muffin for after my lunch. Then i will drive to the side of a medow and with a beautiful view on the medow i will enjoy my McDonalds lunch
4. a very happy feeling because its one of my quilty plesures and i realy enjoy the food.
5. Yes, i always remember that if we went on a holiday and we saw a McDonalds sign me and my brother would yell enthousiastic to my parents that we wanted to go their and we always did. We ware so happy then!
6. ones we were on ski holiday and we were on the way back to home. We had been driving the hole day and it was christmas day too. At the end of the day we were so hunry but there was no restourant in the near to celebrate christmas day so eventually we ended up in the McDonalds and it was very bussy and cossy there, it was the best christmas day ever!
Lieke: 25 years old

1.5x per month
2. Most around 14:00 I think?
3. Always order a medium chicken nuggets menu with sweet and sour sauce and a loose hamburger or a happy meal with hamburger.
4. I am usually hungry and happy when I can almost eat.
5. yes sometimes with children's parties or after vacation and was really very nice.
6. Pfoeee with friends there when we were in high school and then we would order a lot and stack all the boxes on top of each other 😂
New subject - working individually
THE THEME: how does a house directs our movements?

How am I going to investigate this?
- Doing online-research
- by observing the behavior of different types of
people in their home
- Doing intervieuws
Architect Lyongo Juliana ziet het als zijn taak om een cultuur te begrijpen en te achterhalen wat de behoeften van de bewoners in bepaalde woonvertrekken zijn. Met het ontwerp van de woning faciliteer hij deze behoefte zo goed mogelijk opdat bewoners zich comfortabel voelen, maar daar zit een bandbreedte aan.
Lyongo Juliana
"Voor het ziekenhuis op Curaçao hebben we een grote centrale hal ontworpen met voldoende ruimte voor toevallige ontmoetingen. Anders dan in Nederland maakt men op Curaçao veel minder afspraken met elkaar. Je komt elkaar op straat tegen en praat dan gewoon even bij. Dat is een cultureel verschil dat je moet onderkennen om het vervolgens te kunnen faciliteren, dus dat doen we in de centrale hal van het ziekenhuis. Ook zag je dat er op Curaçao soms wel tien bezoekers rondom een bed staan. In Nederland is er een maximum aan het aantal bezoekers omdat dit niet goed zou zijn voor de patiënt. Als de patiënt nu wel behoefte heeft aan veel bezoekers en het zijn genezingsproces versnelt, wie zijn wij dan om te bepalen dat dit niet goed is voor de patiënt? Dat is de nuance die ik zoek."
Door het veranderende zorgstelsel wordt er van de inwoners van Nederland verwacht dat ze mantelzorg verlenen. Onze woningen zijn hier niet op ingericht. Het is onmogelijk om een aparte opgang te maken waardoor we een oudere in huis zouden kunnen opnemen, of andersom. In sommige landen zoals bijvoorbeeld Zuid-Korea is er een aparte slaapkamer met badkamer direct naast de entree gesitueerd (zie het Archined-artikel Learning from Seoul: Eén plattegrond voor iedereen? van Andrea Prins). Deze kan makkelijk door ouderen of door kinderen gebruikt worden die gaan studeren, maar waarvoor op kamers gaan te kostbaar is. Net zoals nu in Nederland.
Maatschappelijke veranderingen zijn duidelijk zichtbaar, maar onze gebouwde omgeving is er totaal niet op afgestemd. En erger, in nieuwbouwprojecten wordt er geen rekening mee gehouden. De woningen voldoen dus al niet aan de wensen, behoeften, en maatschappelijke veranderingen voordat ze de tekentafel verlaten. Hoe trek je je schoenen uit in een hal van 1.30 meter breed? Hoe ontvang je bezoek als je anderhalve meter afstand moet houden in een krappe hal? Waarom willen bewoners een open of gesloten keuken? We associëren de gesloten keuken met allochtonen, terwijl we tot voor kort zelf ook allemaal een gesloten keuken hadden. Het gaat om de vraag die erachter ligt. We willen een gesloten keuken om geuren buiten te sluiten. Het gaat niet om het ontwerpen van een Marokkaanse, Surinaamse, Poolse of Turkse woning. We moeten ruimtes ontwerpen waar iedereen zich prettig in voelt.
Bron: https://www.archined.nl/2020/06/over-diversiteit-en-inclusiviteit-in-woningbouwarchitectuur-een-interview-met-lyongo-juliana/
Bron: https://dezwijger.nl/magazine/podcast-76-lyongo-juliana?flush=true
NOTES PODCAST Lyongo Juliana
Lyongo Juliana is een architect die indruk op mij gemaakt heeft. Zijn onderwerp visie is er een waar ik mij als ontwerper erg is herken. Hij voelt een verantwoordelijkheid als ontwerper en houdt zich naast het ontwerpen van villa’s ook bezig met projecten die betrekking hebben tot de maatschappij. Een ontwerp voor een school, ziekenhuis of iets
anders sociaals heeft een mooie diepere laag en dit geeft hem een kick.

Om zijn ontwerpen te laten slagen kijkt hij rustig naar wat er precies gebeurt, wat is de situatie en wat zou een oplossing kunnen zijn? Hij vergelijkt situaties met ouden en nieuwe technieken.
Zo werd Lyongo Juliana gevraagd een oplossing te vinden voor huizen die gevestigd zijn op een plek waar veel orkanen zijn. Hij is gaan kijken naar materialen dat, net als de daken van de huizen, tegen harde witstoten kunnen en kwam zo op het materiaal waar vliegtuigen van gemaakt worden. Je verstand gebruiken biedt veel oplossingen.

Daarbij focust hij zich op de eindgebruiker, de mensen die uit eindelijk in zijn ontwerpen gaan leven. In de afgelopen decennia is de focus vooral gevestigd op iconische gebouwen, zorgen dat de ontwikkelaar tevreden is, er is minder focus op diversiteit en sociale aspecten.
Wanneer we ons meer focussen op de eindgebruiker, de mens, is de opdrachtgever ook tevreden.

“Ik zie het wel als mijn taak om een cultuur te begrijpen en te achterhalen wat de behoeften van de bewoners in bepaalde woonvertrekken zijn.” - Lyongo Juliana

Gevoelig zijn voor de kleine verschillen is hierbij van belang, wat gaan de mensen in een ruimte doen en hoe kan ik een ontwerp zo maken zodat dit kan gebeuren? Observeren is hierbij ontzettend van belang. Ook is onderzoek naar verschillende culturen doen van groot belang. Tuurlijk kan je niet iets ontwerpen wat voor iedere cultuur relevant is, wel kan je kijken naar aspecten die voor zo veel mogelijk culturen als prettig ervaren worden. Hij noemt een paar voorbeelden:
1: In bijna alle huizen is het toilet gevestigd in de gang, bij de ingang. Dit is een plek in het huis die veel mensen passeren, waar veel activiteiten zijn en hierdoor niet de mogelijkheid is om rustig te toiletteren. Dat het toilet om praktische redenen hier geplaatst is kan ik begrijpen, maar is het niet veel belangrijker de plek van het toilet rustig is zodat het prettiger is in het gebruik.
2: De gangen in Nederlandse huizen zijn heel erg smal, terwijl het in heel veel huishoudens, van mensen met immigratie achtergrond of niet, gebruikelijk is om de schoenen uit te doen. Om dit te kunnen doen staan mensen vaak met de billen tegen de muur en ongemakkelijk voor over gebogen omdat er geen plek is voor een stoel. Een kleine aanpassing in een ontwerp, een iets bredere hal, zal voor zo veel meer fijner zijn in het gebruik.
3: Nederlandse keukens zijn vaak open, dit is mooi en ruimtelijk, maar de ventilatie in de huizen is erg slecht. Juliana noemde als voorbeeld dat wanneer hierin een curry wordt bereid het hele huis hiernaar ruikt en dit is niet praktisch. Om de ze reden kiezen mensen met een migratie achtergrond vaak gekozen voor een huis met hierin een gesloten keuken zodat de geur van het eten in de keuken hangt in plaats van in het hele huis. Een goed ventilatiesysteem zou een oplossing zijn voor een keuken waarin iedereen in Nederland prettig kan koken.

Lyongo Juliana verteld over zijn bezoek aan Colombia. Tijdens dit bezoek heeft hij gezien dat je als architect wel degelijk een verschil in een wijk kan maken. In plaats van dat ze in de stad Medellín de rug hebben gekeerd naar een sloppenwijk hebben architecten Alejandro echeverri en Jorge pérez jaramillo een plan bedacht om de wijk te verbeteren. Een verbinding door middel van een kabelbaan naar de stad zorgt ervoor dat de wijk toegankelijk is. Ook sociale programma’s hebben geholpen bij het verbeteren van de wijk. Scholen en bibliotheken met hoogwaardige architectuur maken van de wijk een bezienswaardigheid en heeft een nieuw impuls gegeven in de buurt. Bij de bibliotheek kwam een pleintje, hier op is de mogelijkheid geboden winkeltjes te creëren door de bewoners van de buurt, dit gebeurde dan ook.
OBSERVATION OF MY HOUSE
When in what room- 24 hour
Floor plan of the house
Bedroom:l l l
Bathroom:l l l
Toilet:l l l l l
Kitchen:l l l l
Dining table:l l l
Living Room:l l l l l l l l l
Bedroom:1
Bathroom:4
Toilet:5
Kitchen:5
Dining table:5
Living Room:5
How many people use the space -
24 hour
How much M2 is the room
Idea:
Making a space/house by combining the data.
Mapping inspiration
Total space: 134m2
Bedroom 1: 21 m2
Bedroom 2: 11m2
Bathroom: 5m2
Toilet 1: 1,5m2
toilet 2: 3,5m2
Kitchen: 9m2
Dining table: 10m2
Living Room: 12m2
gang 1: 7m2
gang 2: 5m2
Zolder: 33m2
MAPPING- ARCHITECTURE WITH DATA
How many people
use the space
How often
HISTORY OF THE DISTRICT
Wittevrouwen
Toen Utrecht rond 1122 stadsrechten kreeg, was het gebied dat nu de binnenstad is verre van volgebouwd.

De stad wordt vergroot en vanaf het Neude komt er een nieuwe straat, de Voorstraat, als verbinding met de stadspoort en de uitvalsweg richting De Bilt en Zeist.
Er was daarom genoeg ruimte om een klooster te stichten op een landelijk stuk in het noordoostelijke deel langs de Singelgracht. Dat klooster richtten de Utrechters voor een speciale doelgroep in: het werd een levenslange opvangplaats voor ex-prostituees, gewijd aan Maria Magdalena. Dat bleek een succesvol recept om liefdadigheidsinkomsten binnen te krijgen, totdat de rijken interesse in het klooster kregen.

Het Wittevrouwenklooster moet gesticht zijn na 1227. Stukje bij beetje kreeg de adel het er voor het zeggen; langzaamaan verdwenen de ex-prostituees, en kwamen er rijke vrijgezelle dames voor in de plaats, doordat er een hoge kostprijs aan een levenslang verblijf gevraagd ging worden. Met de verandering van de doelgroep veranderde ook de taak en functie van het klooster: de zusters gingen zich wijden aan geestelijke zorg en sloten zich aan bij de Norbertijnenorde. Daar gingen ze zich dan ook naar kleden. En laat de kleding van die orde nou helemaal wit zijn: de namen van een nieuwe buurt (vandaag de dag net buiten de singelgracht) met straten was geboren.

Na de overgang van het Utrechtse stadsbestuur naar de Reformatie, in 1580, kwam geleidelijk aan een einde aan het bestaan van het wittevrouwenklooster. In de jaren erop volgend werd het klooster geleidelijk gesloopt.
In het midden van de 19e eeuw werden de kleinere straten en hofjes aangelegd, die werden bebouwd met voornamelijk arbeiderswoningen en middenstandswoningen die de buurt zijn karakteristieke uiterlijk geven. Deze woningen bestonden uit een woonlaag op de begane grond waarboven een enkele 'slaapzolder' onder een mansardedak. Langs de hoofdroutes werden in dezelfde periode grotere huizen gebouwd voor de middenstand en de gegoede burgerij. Rond 1900 was min of meer de gehele huidige buurt Wittevrouwen bebouwd. Honderd jaar later is het merendeel van de oorspronkelijke bebouwing nog intact.
Op dit moment is de wijk gewaardeerd en geliefd, maar rond de jaren zeventig waren er gemeentelijke ideeën om de kleine arbeiderswoningen - een flink aantal had bijvoorbeeld nog een 'toilet' in de tuin - te vervangen door nieuwbouw. Geldgebrek verhinderde verdere uitwerking van deze ideeën. Nadat een aantal woningen door de 'creatieve klasse' waren gekocht, begon het aanzien van de wijk te veranderen. Een aantal huizen werd opgeknapt en kreeg een totaal nieuw uiterlijk. De gemeente was er niet altijd blij mee. De wijk moest bijvoorbeeld een actie voeren "Laat Wittevrouwen zijn kleuren behouwen" toen de gemeente de bonte schakering van huis- en deurkleuren wilde verbieden. In de 21e eeuw zijn veel van de arbeidershuisjes van weleer grondig verbouwd en gemoderniseerd en is de hippieachtige uitstraling van de tachtiger jaren weer verminderd.
DATA OF THE DISTRICT
LOCATION OF THE HOUSE THE DISTRICT
How much M2 is used in the room
Bedroom 1: 13 m2
bedroom 2: 5m2
Bathroom: 1m2
Toilet 1: 1,5m2
Toilet 2: 1,5m2
Kitchen: 7m2
Dining table: 8m2
Living Room: 8m2
Gang 1 : 3m2
Gang 2: 2,5m2
Zolder: 0m2
FINAL MAPPING MIDTERM PRESENTATION
Elize's theory page
QUEERING SPACES
Research question:

How can a house become more livable through a different design?
intervention idea 1: Changing the house in such a way that behavior changes.

For example:
- possibility to sit in the hallway when taking off our shoes
- a more spacious kitchen
- the space where the dining table is located alternates with the sitting area.
intervention idea 2: Create a new model of the house based on what I learned from data about how often the space is used.
MAPPING A
MAPPING B
MAPPING C
Plans after feedback session:
ik ga het huis waar ik nu in woon opnieuw ontwerpen. Ik ga het ontwerpen op een manier die past bij de manier hoe wij er in leven. Op dit moment zijn ruimtes die wij veel gebruiken, bijvoorbeeld de keuken, heel erg klein.
Het ontwerp baseer ik op observaties die ik gedaan heb. Daarbij ga ik onderzoek doen naar de oorspronkelijke ideeën die de architect voor het huis had. Voor wie het is gemaakt, hoeveel personen, hoe er in die tijd in geleefd werd.
No kitchen ever belongs to me - reading notes
Architecture is a cultural norm that produces structures that are meant to be followed-the streets of a city, the compositions of rooms inside a house-and therby controls the conditions that define, limit and influence a body. Housing plans set spaces and lay out how domestic life is meant to be lived. In western society the nuclear family is the propagated household from one generally aspires to. This is spatially represented in the housing plans of single-family houses. The plans reinforce the gendered division of labour, the kitchen traditionally being the domain of housewives, for example. The spatial representation of domestic labour had a direct and historical relation to industrial labour, to the cost-calculations and conditions it is performed under.

This essay aims to unpack some of the conditions under which the social housing complex De kiefhoek was built. To look at the history of a building offers an understanding of contemporary living conditions we so often accept as natural, guiding us to reflect on the kind of life we live in the paths laid by urban planning and architecture.

The houses and the surrounding public space are rationalized to enforce appropriate behavior and educate the working-class families towards what was deemed to be proper.

The subsequent economizations of the government disadvantaged the apartments by reducing the quality of material and the space available to the families. Rejected features of the initial plans include a bathroom or a shower (in the final houses only a toilet was present), a washstand on the first level with the bedrooms, a built-in ironing board, a service hatch connecting the kitchen to the living room and a letter box at the service hatch connecting the kitchen to the living room and a letter box at the entrance. In my opinion, some of these amenities would have provided more comfort, especially to the housewife laboring inside the home. Most weighty of the rejections is the decision to take away sanitary facilities, as it denied any improvement in domestic hygiene and thus health. Access to a proper bathing routine inside the home would have had a real impact on the people who were supposedly being educated by living in these new houses. While many of the architect’s decisions seem to derive from their assumptions about wat they called “the social weak”, both expressed concern about the municipality’s decision to exclude washing facilities from the houses.

The overcrowded, slum-like conditions of shared housing prevalent for many working-class people was a worry for legislators at the beginning of the twentieth century. The feminist designer collective Matrix points to the relation of architectural plans towards the oppression of woman, using the design of urban houses in Britain between the early nineteenth century and mid-twentieth century as an example.

This development aligns with the architectural plans as well as the intentions for modesty and education coming from the legislator and the architect for the new houses of De Kiefhoek. The houses were built to replace unacceptable living conditions but ‘a-social people couldn’t be authorized here, but one can find “social-weak” that thought thanks to the home inspection (of course a woman), develop in general quite nicely in the direction of decent inhabitants.’(de Jonge van Ellemeet, 1931, 106). It wasn’t just the municipality’s aim to provide poor people with decent living but also to “better them”, to educate them to standards of the time that were deemed proper and civilizes.

The main advocates for the rationalization of the domestic-the industry, bourgeois feminists and social democrat union leaders-promoted the simplifying and streamlining of domestic labour so that woman could serve their own family better. (Nolan, 2016) From there, they believed, woman could increase their participation and service for the public realm, too. Inside the house the kitchen became an isolated chamber, which worked to position it as the center of the housewife’s work. It was placed separately from other living functions and designed to be a small space to delineate the kitchen as a place of labour. Eating in the kitchen was seen as a working-class habit and something to be prevented by scaling them down: ‘a big kitchen is unwanted, because people will permanently live there’. (Oud, no date, no pagination) The kitchen of De Kiefhoek museum apartment is very small with little storage space.

Oud published an article called: Housewives and architecture. Oud urges architects to listen to the demands of housewives, as they are the ones who maintain the domestic sphere, and he compliments the housewives of Stuttgart, who remain nonetheless unnamed, for sharing guidelines for an architect to orientate to in relation to the planned housing estate Weissenhofsiedlung.

The old houses had a single coal hearth in the living room. Not only was it uses to cook on, it also served as the only heater in the home. While the kitchen had a gas socked, no stove was provided (and there really is no place to put it either.) it is the single warm stove that keeps the family together in one room only, whereas heating up all rooms would allow them to follow their own desires in different rooms.

What a working-class person does or does not teed was never asked. Rather, their needs were decided by the people governing them. The modernist housing project emphasized the education of working-class we can observe how the pre-given structures of builing sets bodies in position that co-determine the options and possibilities of living.

Family houses are still planned similarly to how they were set up at the beginning of the twentieth century, the greatest shift being how the scale of rooms had changed to accommodate contemporary needs and expectations. To me, what now seems of most influence to the conditions of living in the south of Rotterdam where De Kiefhoek is situated is the legislation of city planning.
Deeper research into my house
After the transition from the Utrecht city council to the Reformation in 1580, the existence of the White Women monastery gradually came to an end. In the following years the monastery was gradually demolished.
In the mid-19th century, the smaller streets and courtyards were built, which were built with mainly workers' and middle-class houses, which give the neighborhood its characteristic appearance. These houses consisted of a floor on the ground floor, above which a single 'sleeping loft' under a mansard roof. In the same period, larger houses were built along the main routes for the middle class and the middle class. Around 1900, more or less the entire current Wittevrouwen neighborhood was built on. A hundred years later, most of the original buildings are still intact.
At the moment the district is appreciated and loved, but around the 1970s there were municipal ideas to replace the small workers' houses - quite a few, for example, still had a 'toilet' in the garden - with new buildings. Lack of money prevented further development of these ideas. After a number of homes were bought by the 'creative class', the appearance of the neighborhood began to change. A number of houses were renovated and given a completely new look. The municipality was not always happy with it. For example, the district had to conduct an action "Let Wittevrouwen carve his colors" when the municipality wanted to ban the variegated shades of house and door colors. In the 21st century, many of the workers' cottages of yesteryear have been thoroughly renovated and modernized, and the hippie-like appearance of the 1980s has diminished.
De Zandhofsestraat in 1912
De Zandhofsestraat is nu ruim een eeuw oud. De meeste huizen zijn gebouwd tussen 1886 en 1896, en op 9 mei 1890 kreeg hij officieel de naam Zandhofsestraat (op bouwtekeningen van voor die tijd staat gewoon "projectstraat"). In boekjes over de wijk kun je lezen dat de straat genoemd is naar een tuinderij die hier gelegen heeft.

De geschiedenis van de Biltstraat, een straat gelegen naast de Zandhofsestraat, is heel oud. In de Romeinse tijd liep hier al de route tussen "Trajectum ad Rhenum" (Utrecht) en "Novio-magum" (Nijmegen). De straat was al in de Middeleeuwen verhard, en dat was iets bijzonders.

De Santhofsteeg was vroeger een steeg die naar warmoezerij de Zandhof loopt. (de naam wordt steeds anders gespeld), en in een verkoopacte uit 1716 staat dat die aan de Santhofsteeg ligt. Naar alle waarschijnlijkheid liep de Santhofsteeg waar nu de Oude Kerkstraat is. De naam van de straat is dus al oud, maar de steeg stond haaks op "onze" Zandhofsestraat. De exacte plaats van de Zandhof is (nog) niet helemaal zeker, maar hij was in elk geval wel hier vlakbij. Op veel oude kaarten is aan het einde van het Moordenaarspad (Gildstraat) een gebouwtje getekend dat best de Zandhof zou kunnen zijn.

Feiten over Zandhofsestraat 32 in Utrecht:
- De eerste stenen van dit pand werden in 1880 neergelegd.
- Het totale oppervlak van de grond is 96 m2.
- Het energielabel van dit pand is E.
- De woning is dit jaar 500.000 tot 750.000 euro waard.
- De gemeentelijke woonlasten zijn naar schatting 20 tot 40 euro per maand.
- In 2019 is dit pand het laatst verkocht.
INTERVIEUW MET HUISGENOOT 1:
1 wat vind je van de grootte van je slaapkamer?
goed groot.

2 Zou je het vervelend vinden als hij kleiner was als dit als gevolg zou hebben dat de woonkamer groter zou zijn?
ja

3 Hoe ervaar je de keuken?
een beetje smal, wel fijn dat er genoeg plek is om dingen te snijden

4 Heb je er last van dat de keuken open is?
Nee dat vind ik juist leuk

5 Zou je het fijn vinden om te kunnen zitten in de gang om je schoenen uit te doen?
ja heel fijn

6 Wat vind je van de locatie van het toilet?
handig, wel onhandig dat in de woonkamer alles te horen is van wat er gebeurt.

7 Wat mis je nog in de woonkamer?
een breder eetgedeelte. Meer zit oppervlak en een raam die open kan
INTERVIEUW MET HUISGENOOT 2:
1 wat vind je van de grootte van je slaapkamer?
Net groot genoeg

2 Zou je het vervelend vinden als hij kleiner was als dit als gevolg zou hebben dat de woonkamer groter zou zijn?
Nee, niet nog kleiner

3Hoe ervaar je de keuken?
wel fijn lang, maar misschien zou hij wat breder mogen

4 Heb je er last van dat de keuken open is?
Nee dat is juist fijn

5 Zou je het fijn vinden om te kunnen zitten in de gang om je schoenen uit te doen
Ja dat zou heel fijn zijn

6 Wat vind je van de locatie van het toilet?
Ja goed

7 Wat mis je nog in de woonkamer?
Iets mee zit plek

Belangrijkste punten:
Huisvestingsplannen stellen ruimtes vast en geven aan hoe het huiselijk leven moet worden geleefd.

De huizen en de omliggende openbare ruimte worden gerationaliseerd om gepast gedrag af te dwingen en de arbeidersgezinnen op te leiden in wat als gepast werd beschouwd.

In het huis werd de keuken een geïsoleerde kamer, die ervoor zorgde dat de keuken het middelpunt van het werk van de huisvrouw werd. Het werd apart van andere woonfuncties geplaatst en ontworpen als een kleine ruimte om de keuken als een arbeidsplaats af te bakenen. Eten in de keuken werd gezien als een gewoonte van de arbeidersklasse en iets dat voorkomen moest worden door ze te verkleinen: "een grote keuken is ongewenst, want daar gaan mensen permanent wonen".

De oude huizen hadden een enkele kolenhaard in de woonkamer. Het werd niet alleen gebruikt om op te koken, het diende ook als de enige verwarming in huis. Het is de enkele warme kachel die het gezin bij elkaar houdt in slechts één kamer, terwijl het verwarmen van alle kamers hen in staat zou stellen volgen hun eigen verlangens in verschillende kamers.
Wat een arbeidersklasse wel of niet doet, is nooit gevraagd. In plaats daarvan werden hun behoeften bepaald door de mensen die hen bestuurden. Het modernistische huisvestingsproject legde de nadruk op de opvoeding van de arbeidersklasse. We kunnen zien hoe de vooraf gegeven constructies van gebouwen lichamen in positie brengen die mede bepalend zijn voor de opties en mogelijkheden van het leven.

Eengezinswoningen zijn nog steeds op dezelfde manier gepland als aan het begin van de twintigste eeuw, met als grootste verschuiving de manier waarop de schaal van kamers was veranderd om aan de hedendaagse behoeften en verwachtingen te voldoen.
In het midden van de 19e eeuw werden de kleinere straten en hofjes in wittevrouwen aangelegd, die werden bebouwd met voornamelijk arbeiderswoningen en middenstandswoningen die de buurt zijn karakteristieke uiterlijk geven. Deze woningen bestonden uit een woonlaag op de begane grond waarboven een enkele 'slaapzolder' onder een mansardedak. Langs de hoofdroutes werden in dezelfde periode grotere huizen gebouwd voor de middenstand en de gegoede burgerij. Rond 1900 was min of meer de gehele huidige buurt Wittevrouwen bebouwd. Honderd jaar later is het merendeel van de oorspronkelijke bebouwing nog intact.
Experiments intervention
De keuken
De keuken is een plek die door ons veel gebruikt wordt. Het is er echter ontzettend klein. Gister was iedereen thuis en wouden we met z'n 4e het eten bereiden. Dit was echter bijna niet te doen omdat de keuken zo klein is. Om uit te testen hoe het zou zijn als de keuken groter zou zijn, heb ik een snijplank aan de andere kant van de keuken gezet, Dit bood voor nu een goede oplossing.
In de 19e eeuw had een vrouw veel minder rechten dan mannen. Zo was de vrouw handelingsonbekwaam en moest zij onder andere toestemming aan haar man vragen om te werken. Ook was ze wettelijk haar plicht om aan haar man te gehoorzamen en had zij geen zeggenschap over haar kinderen. Ten slotte had de vrouw geen stemrecht. Deze ongelijkheid in rechten kwam vooral uit de moraal voort dat de vrouw ook onbekwaam werd geacht om beslissingen te kunnen nemen omdat zij minder intelligent zouden zijn
dan mannen.
De rechten van vrouwen in de 19e eeuw
Het werd in deze tijd als armoedig gezien wanneer vrouwen voor geld werkten en zo niet hun plicht als moeder volledig konden vervullen. Omdat de zorg voor kinderen een belangrijke rol speelde in de Verlichting kwam er in 1889 wel een wet die vrouwen in werkplaatsen en fabrieken verbood binnen vier weken na de bevalling het werk te hervatten. Het kind moest borstvoeding krijgen om hem goede levenskansen te bieden. Maar deze wet kan ook bereikt zijn door de feministen en socialisten, omdat rond 1889 de eerste groepen feministen streden voor rechten voor de vrouw.
bron:https://cdn.atria.nl/epublications/2007/Positie_van_de_Nederlandse_vrouw.pdf
Arbeiderswoningen
Een arbeiderswoning is een type woning dat bedoeld is om te verhuren aan arbeiders en ambachtslieden met hun families en gezinnen. Deze (meestal) kleine woningen werden speciaal voor deze doelgroep gebouwd vanaf de tweede helft van de 19e eeuw. waarin veelal portiekwoningen met een of twee kamers gestapeld en rug-aan-rug een plek kregen. Ook met revolutiebouw door speculanten in stadsuitbreidingswijken werd vanaf 1870 tegemoetgekomen aan de grote vraag naar arbeiderswoningen in de grote steden. Landelijk kwam de bouw van arbeiderswoningen in Nederland pas goed op gang na de invoering van de Woningwet in 1902.
Door geboorteoverschot en instroom van nieuwe inwoners door een opbloeiende economie, verdrievoudigde in de 19e eeuw het aantal inwoners. Veel nieuwe inwoners waren afkomstig van het omliggende platteland en katholiek, wat tot veranderingen leidde in de religieuze verhoudingen binnen de stad en soms spanningen gaf. De bisschoppelijke hiërarchie werd hersteld met Utrecht als hoofdzetel. De bevolking woonde nog grotendeels binnen de reeds volgebouwde middeleeuwse stadswal. Meerdere cholera-epidemieën braken uit, vooral in de armere wijken als Wijk C en in 1850 slonk met bijkomende emigratie binnen enkele jaren de bevolking van 50.000 inwoners met 3500.
Pas in de decennia na 1850 zou de leefsituatie gaandeweg aanzienlijk verbeteren door met name toenemende gezondheidszorg en kennis vanuit de medische wetenschap in de Utrechtse universiteit, eerste stadsuitbreidingen, woningverbeteringen en hygiënemaatregelen. Rond 1900 groeide de stad naar 100.000 inwoners.

In de eerste helft van de 19e eeuw waren er in Utrecht, naast de traditionele nijverheid en de regionale markt, bedrijven die vrijwel allemaal nog een kleinschalig karakter hadden. De toegenomen bouwnijverheid bracht nieuwe banen. Daarbij vormde de overheid een belangrijke werkgever. In 1843 kreeg Utrecht een treinverbinding. Rond 1870 was de stad uitgegroeid tot het knooppunt van de spoorwegen in Nederland waardoor steeds meer handel, industrie en dienstverlening hun weg vonden naar de stad.
INTERVIEUW MET HUISGENOOT 3:
1 wat vind je van de grootte van je slaapkamer?
Tevreden, groot er ruim

2 Zou je het vervelend vinden als hij kleiner was als dit als gevolg zou hebben dat de woonkamer groter zou zijn?
Nee zou ze niet erg vinden, sowieso geen problemen met een kleinere kamer

3Hoe ervaar je de keuken?
een beetje small, zou fijn zijn als er een echte oven in zat

4 Heb je er last van dat de keuken open is?
Nee, juist gezellig

5 Zou je het fijn vinden om te kunnen zitten in de gang om je schoenen uit te doen
Ja heel fijn, jammer dat daar nu geen ruimte voor is

6 Wat vind je van de locatie van het toilet?
goed

7 Wat mis je nog in de woonkamer?
niks, ik zou niet weten wat ik mis

Geschiedenis van Utrecht in de 19e eeuw
Translation of the house trough the years
1988
1988
1988
1880
1880
1880